Strach jest naturalną emocją, który pojawia się w odpowiedzi na możliwe niebezpieczeństwo (np. widok groźnego psa) i może mobilizować organizm do poradzenia sobie z nim. Strach pomimo tego, że jest nieprzyjemny jest emocją bardzo potrzebną.
Lęk z kolei nie ma jednego konkretnego podłoża i nie aktywuje psychofizjologicznie naszego organizmu. Lęk jest stanem długotrwałym, utrwalonym i bardzo trudno jest sobie z nim poradzić. Dzieję się tak m.in.dlatego, że lęk jest złożony z wielu innych emocji, towarzyszy mu wiele, często nieuświadomionych myśli i ma charakter rozproszony, niejasny. Wśród dzieci i młodzieży mogą występować następujące rodzaje zaburzeń lękowych: lęk separacyjny, zaburzenie lękowe uogólnione, zespół lęku napadowego, fobie specyficzne, fobia społeczna, mutyzm wybiórczy.
Zaburzenia na tle lękowym obserwuje się u ok. 20% dzieci i młodzieży.
Jakie objawy mogą świadczyć o zaburzeniach lękowych u dziecka?
• lęk jest wywoływany, powszechnie uznawanymi za niegroźne, neutralne bodźce (np. widokiem kota, wyjściem z domu, jazdą autobusem),
• odczuwanie bardzo silnego lęku nieproporcjonalnie do sytuacji (np. paraliżujący lęk, gdy dziecko chce poprosić nauczyciela o zgodę na wyjście do toalety),
• lęk trwa bardzo długo, nie ustaje pomimo braku bodźca, który go wywołał (np. dziecko po usłyszeniu głośnego dźwięku klaksonu rano nie uspokaja się przez cały dzień, pozostaje wystraszone i niespokojne),
• odczuwany lęk zaburza codzienne funkcjonowanie dziecka (np. dziecko boi się wsiadać do autobusu, odpowiadać na pytania nauczyciela, zasypiać bez obecności jednego z rodziców),
• lęk wiąże się z nasilonymi objawami somatycznymi ( drżenie ciała, nadmierne pocenie się, duszności, zawroty głowy, mdłości, wymioty, biegunka).
Wskazówki na dobry początek:
• Staraj się rozmawiać z dzieckiem o tym, czego się boi i zrozumieć, traktuj lęki dziecka poważnie, nie wyśmiewaj i nie zawstydzaj.
• Ucz się rodzicielstwa, wzbogacaj swoją wiedzę, proś o pomoc specjalistów – nie musisz być sam.
• Skonsultuj się z lekarzem w celu wykluczenia przyczyn somatycznych – czasem lęk może być objawem np. choroby endokrynologicznej lub neurologicznej, ale może też towarzyszyć depresji.
• Jeżeli podejrzewasz u swojego dziecka zaburzenia na tle lękowym, skonsultuj się z naszym psychologiem w celu sprawdzenia swoich obaw. W razie potrzeby zapewni Ci psychoedukację na ten temat i opracuje plan terapii dla Twojego dziecka.


